Sensacyjna historia złota

Tomasz Rożek

GN 48/2011 |

publikacja 01.12.2011 00:15

Spora część naszych rezerw złota znajduje się w Londynie. Historia polskiego złota jest gotowym scenariuszem na film sensacyjny.

Sensacyjna historia złota PAP/EPA/KERIM OKTEN Siedziba główna Bank of England. To tutaj zdeponowane jest polskie złoto

W sumie mamy około 103 ton złota w sztabkach o wartości, dzisiaj, ponad 20 miliardów złotych. Ta wartość cały czas rośnie.

Wszystko kwestia wygody

Historia pieniądza rozpoczęła się od wymiany handlowej w towarze. Z wygody (bo trwalsze i zajmujące mniej miejsca) do rozliczeń wprowadzono kruszce różnych metali (złoto, srebro, ale także miedź, brąz czy żelazo). Różnej wielkości kawałki metalu są niewygodne, dlatego postanowiono bić monety. Nie wiadomo, dlaczego ten wynalazek przypisuje się Fenicjanom, bo najstarsze monety (VII w. przed Chr.) znaleziono w Lidii, na terenach dzisiejszej Turcji. Gdy uznano, że noszenie monet jest mało wygodne (i średnio bezpieczne), zaczęto je zostawiać u złotników. Ci w zamian za depozyt wystawiali kwity depozytowe. I tak złotnicy stali się bankierami. Każdy bankier wydawał swoje kwity, a to powodowało zamieszanie. I znowu dla wygody państwo ustaliło jeden bank emisyjny, czyli taki, który miał prawo wydawać banknoty. Do pewnego czasu bank emisyjny mógł wypuszczać tylko tyle pieniędzy, na ile miał pokrycie w złocie. Innymi słowy, gdyby zebrać z danego rynku wszystkie pieniądze, ich zsumowana wartość powinna mieć wartość taką jak rezerwy w banku emisyjnym (banku centralnym). Dosyć szybko okazało się, że banki emisyjne drukują więcej pieniędzy, niż wynikałoby z rezerw złota w ich skarbcach. Możliwe stało się zaciąganie długów. Bankierom to odpowiadało, bo stanowiło dodatkowy zarobek. Można było iść do banku i dostać banknoty, mimo że nie zostawiało się banku żadnego depozytu. Tylko nieliczne kraje pilnowały, by ilość pieniądza na rynku odpowiadała ilości złota w skarbcu banku centralnego. Krajem, który dbał o to najdłużej, były Stany Zjednoczone. Z tzw. systemu waluty złotowej zrezygnowały dopiero w połowie lat 70. XX w. Kraje europejskie zrobiły to szybciej, bo w okresie międzywojennym.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.