Dekonstrukcja Jagiełły

Zbliża się powoli sierpień. W tym miesiącu pojawiają się patriotyczne nastroje, związane z rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego. Oczywiście pojawiają się także dyskusje na temat naszego patriotyzmu i formy świętowania uroczystości. Stawiane są różne pytania. Na przykład: Czy koncert Madonny profanuje narodowe rocznice? Prasa ogólnopolska zauważyła także nasz warmiński wkład w dyskusję na te tematy. W kontekście obchodów Bitwy pod Grunwaldem odnotowano wypowiedzi dwóch panów, którzy przedstawili swoją ocenę tych wydarzeń. Pierwszym jest Szymon Drej, dyrektor muzeum grunwaldzkiego. Miał powiedzieć, że w sierpniu rozpoczną się badania archeologiczne, które mogą się przyczynić do upadku sienkiewiczowskiego mitu o szlachetnych rycerzach Jagiełły i złych Krzyżakach. Według pana dyrektora właśnie wojska polsko-litewskie charakteryzowały się szczególnym okrucieństwem. Drugim bohaterem dyskusji na łamach portali internetowych i tygodników jest prof. Janusz Kijowski, dyrektor Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W styczniu publicznie stwierdził: „Co jest porywającego w fetowaniu bitwy średniowiecznej, gdzie azjatycka dzicz starła się z cywilizacją zachodnią”. Właściwie każdy ma prawo do wyrażania swoich ocen historycznych wydarzeń. I nie odbieram tych wypowiedzi emocjonalnie, ale jedynie jako głos w dyskusji. Wydaje mi się jednak, że istnieje pewien rdzeń kulturowy, jednoczący i spajający społeczność. Wiedzieli o tym na przykład Niemcy, którzy majsterkowali przy historii i próbowali Grunwald zastąpić Tannenbergiem. Pamięć historyczna jest jednym z ważniejszych elementów tożsamości narodowej i trzeba o nią dbać. Każde przeakcentowanie jest niebezpieczne i prowadzi do wykrzywienia rzeczywistości. Grunwald jest miejscem symbolicznym. Przedstawia obraz zwycięstwa i dumy. Bohater zbiorowy, jakim była według dwóch panów „okrutna dzicz”, pełni funkcję motywacyjną i edukacyjną. Warto może wziąć to po uwagę, chyba że mamy w obfitości współczesnych bohaterów.