Matematyka: XIV-XX w.

Pierwsza część ekspozycji prezentuje kilkanaście rękopisów, a druga kilkadziesiąt książek. Eksponaty są pogrupowane na grupy tematyczne takie jak m.in. arytmetyka, geometria, trygonometria i muzyka, która – mówił PAP prof. Robert Wolak, matematyk z UJ – uznawana była za część matematyki. Taka klasyfikacja muzyki wynikała m.in. z jej powiązań z teorią proporcji i z działań na ułamkach.

Autorem najstarszego prezentowanego rękopisu – „Elementa” – jest Euklides. W Bibliotece znalazł się XIV-wieczny łaciński rękopis, powstały na podstawie starożytnego oryginału.

Wśród innych wartościowych zbiorów są m.in. traktaty o algorytmach Anglika Johannesa de Sacrobosco (druki krakowskie z pocz. XVI w.) i Austriaka Georga Peurbacha z XV w.

Nie brakuje również dzieł autorstwa polskich uczonych, m.in. żyjących w XV w. Jana z Głogowa, Wojciecha z Brudzewa oraz Marcina Króla z Przemyśla. Ten ostatni naukowiec – jak podkreślił prof. Wolak – był bardzo ważnym matematykiem, nauka wiele mu zawdzięcza. Jego prace dotyczyły m.in. geometrii praktycznej i ułamków.

"Na wystawie są również prace z XX w., ponieważ ma ona prezentować dzieła z różnych okresów, nie tylko te najstarsze" - powiedziała PAP Małgorzata Kusak, odpowiedzialna za organizację wystaw w Bibliotece Jagiellońskiej. Wśród XX-wiecznych pozycji w Bibliotece można obejrzeć litograficzne wydania wykładów profesorów UJ. Na uwagę zasługują także matematyczne publikacje opatrzone wspólnym nagłówkiem "Bibljoteczka Kółka Mat.-Fiz. U.U.J.". Ich autorami są członkowie (m.in. Stanisław Gołąb i Stanisław Zaremba) działającego wówczas Kółka Matematyczno-Fizycznego Uczniów UJ (dziś Koło Matematyków Studentów UJ im. prof. Stanisława Zaremby).

Zdaniem prof. Wolaka stereotyp głoszący, że niektórzy nie są w stanie nauczyć się matematyki, jest nieprawdziwy i wynika z uprzedzeń. „Na poziomie szkolnym każdy może opanować matematykę” – powiedział profesor i dodał, że czasami za niechęć do tego przedmiotu są odpowiedzialni nauczyciele. Stwierdził też, że dzisiejszy program matematyki w szkołach jest znacznie uboższy, niż 20 lat temu.

Wystawa została zorganizowana z inicjatywy dyrektora Biblioteki, prof. Zdzisława Pietrzyka. Kilka lat temu wpadł on na pomysł, aby co roku poszczególne wydziały uczelni – w kolejności od najstarszego do najmłodszego – prezentowały swoje zbiory. I tak w poprzednich latach we wnętrzach Biblioteki można było podziwiać publikacje należące do wydziałów: Prawa, Filozofii i Medycyny.

Ekspozycja czynna będzie do 20 grudnia.