Sandkolonie, czyli Zandka

W następ­nych latach postawiono sześć domów z mieszkaniami dla urzędników przy ulicach Krakusa 4 i P. Stalma­cha 11, 13, 15, 16 i 18, a jeszcze później przy ul. Krakusa 1 stanął ostatni dom urzędniczy (zaprojektowany przez E. i G. Zillmannów). W domach tych przewidziano po dwa mieszkania na kondygnacji, które posiadały od trzech do pięciu pokoi, kuchnię, spiżarnię, pokój dla służącej oraz łazienkę i toaletę. Ogrzewane były piecami węglowymi. Po 1945 roku Huta Zabrze podzieliła większość tych mieszkań na mniejsze.

Domy, zarówno robotnicze, jak i urzędnicze, ogrodzone były płotka­mi. Urządzono przy nich niewielkie ogródki, a ulice obsadzone zostały platanami klonolistnymi. Po prze­ciwnej stronie ul. P. Stalmacha po­wstały dwa dodatkowe budynki

zaprojektowane przez A. Hartmanna. W 1907 roku pod nr. 22 oddano do użytku remizę dla zakładowej straży pożarnej. W jej północnej części urządzono kilka mieszkań dla strażaków. Z kolei pod nr. 9 rok póź­niej otwarto przedszkole dla dzieci pracowników spółki, obecnie budy­nek ten jest siedzibą Straży Miejskiej.

Będąc na „Zandce”, warto po­dejść również na ul. Cmentarną 7d. W 1927 roku Huta Donnersmarck postawiła tam w ciągu 24 dni robo­czych dom wzorcowy, którego ściany zewnętrzne wykonano z płyt stalo­wych. Na dwóch kondygnacjach po­wstały po dwa mieszkania z kuchnią i dwoma pokojami każde. Toalety urządzono na półpiętrach. Budowę tego domu obfotografowano, a zdję­cia zostały umieszczone w katalogu domów stalowych oferowanych przez hutę.