Mobbing - wierzchołek góry

W Niemczech szacuje się, że mobbingowi podlega około 1,5 mln osób. W tej grupie 200 osób rocznie popełnia z tego powodu samobójstwo.

Mobbing społeczeństwu – nam wszystkim – się nie opłaca zupełnie. Opłaca się za to niestety w perspektywie krótkoterminowej, jako sposób rozwiązywania doraźnych problemów. Kultura pracownicza w Polsce na to pozwala – zauważono (o tym dalej). Mobbing bywa stosowany jako czynnik „motywujący” – rodzaj straszaka. Podtrzymuje wygodne, choć czasem chore układy. Pozwala utrzymać lub zdobyć stołek…

Mobbing to negatywna forma komunikacji – tłumaczył z prof. Zbigniew Nęcki (Uniwersytet Jagielloński). Chodzi tylko o jedno: o budowanie przewagi i korzyści mobbera kosztem osoby lobbowanej. Jakie może on w tym celu wykorzystać środki?

Po pierwsze: DYSKWALIFIKACJĘ. Samej osoby, jej kwalifikacji, możliwości… Sposoby mogą być najróżniejsze: od pobłażliwego uśmiechu po stek wyzwisk. Mogą to być słowa, gesty, można odpowiednio zaaranżować sytuację czy przestrzeń.

Po drugie: MISTYFIKACJĘ, która ma na celu pokazanie, że tylko jedna strona ma rację. A druga – mobbowana? Wszystko co mówi, jest bez sensu…

Po trzecie: PODWÓJNE WIĄZANIE, czyli sprzeczne polecenia. Jeśli od kogoś wymaga się np. by był samodzielny, ale wykonywał wszystkie polecenia szefa, to cokolwiek nie zrobi będzie źle…

Po czwarte: w rozmowach częściej nawiązuje się do relacji między ludźmi („ja ci powiem, co o tobie myślę), niż do kwestii merytorycznych – o świecie, pracy, o faktach…

Kim jest mobber i po co to robi? O trzech typach mobberów wspomniał ks. dr Robert Nęcek. Typ autorytarny to taki,, który bez władzy niczego nie potrafi zrobić. To megaloman, który wymusza szacunek by ukryć braki w kompetencjach i niewiarę w uczciwość. Typ antysocjalny to narcyz, o niewielkiej zdolności do empatii, lubiący stosować zastraszanie i przemoc. W końcu trzeci typ – obsesyjno kompulsywny. To ludzie wewnętrznie zagubieni, nie umiejący przewidywać konsekwencji własnych działań, mało kreatywni, mało skuteczni i niekompetentni. Jeśli zostaną w tych kwestiach zdemaskowani wpadają w depresję. Mimo to potrafią zniszczyć wspólnotę pracowniczą.

Jakie warunki w pracy sprzyjają mobbingowi?

• Zła organizacja pracy, w tym wszelkie niejasności, które nie pozwalają na autentyczne wolne decyzje
• Niedostatki stylu przywództwa, zwłaszcza brak umiejętności rozwiązywania konfliktów. W takiej sytuacji ten, kto się skarży, staje się problemem, a najprostszym wyjściem wydaje się ciche przyzwolenie na terroryzowanie ofiary.
• Wyższa pozycja społeczna mobbera
• Niskie morale w środowisku pracy, wyrażające się m.in. przedmiotowym traktowaniem człowieka
• Bezrobocie, co pozwala zastraszać utratą pracy