Zakończone niedawno na Żywiecczyźnie tradycyjne noworoczne obrzędy kolędnicze w tym roku trafiły na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Kiedy grupy obrzędowe dziadów noworocznych w tradycyjnych żywieckich maskach, kolorowych strojach, przy akompaniamencie kapel grających na heligonkach i innych starych instrumentach maszerowały w korowodzie Żywieckich Godów przez Żywiec po raz ostatni, podziwiały ich tłumy turystów i mieszkańców miasta. Na rynku odbyły się ostatnie pokazy i konkurs trzaskania z bata.
- Najważniejsze w tych dzisiejszych prezentacjach jest to, że te wszystkie grupy, które tu dzisiaj widzimy, są autentyczne i to, co teraz pokazują, naprawdę odbywa się w ich miejscowościach na pożegnanie starego i powitanie nowego roku - podkreślał Andrzej Maciejowski, prowadzący na żywieckim rynku prezentacje grup obrzędowych. Jak przypominał, wszystkie te grupy dziadów noworocznych razem z jukacami z Zabłocia na początku tego roku, decyzją Piotra Glińskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego zostały wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Alina Świeży-Sobel /Foto Gość
Prezentacje grup na żywieckim rynku spotkały się z dużym zainteresowaniem
- Teraz będziemy się starali o wpisanie ich na listę UNESCO i myślę, że to się uda, bo to, co robią te grupy, jest żywe i prawdziwe, autentyczne i stare, oparte na archaicznych obrzędach - dodawał Andrzej Maciejowski.
Konkursowe przeglądy, prezentacje plenerowe, korowody, i koncerty trwały wiele dni i odbywały się w Żywcu i Milówce, a podsumowujące spotkanie z beskidzkimi kolędnikami odbyło się w Bielsku-Białej.
Do tegorocznego konkursu zgłosiło się 16 grup obrzędowych oraz 15 grup kolędniczych złożonych z dorosłych, a dwa razy więcej, bo aż 29 grup dziecięcych kolędników. Oceniało ich jury pod przewodnictwem Małgorzaty Kiereś.
Za najlepsze odtworzenie tradycyjnego na Żywiecczyźnie obrzędu kolędowania dziadów noworocznych na pierwszym miejscu znalazło się aż sześć grup obrzędowych: Rozbójnicy z Suchego, Przebierańcy z Górnej Żabnicy, Wyrwicisy z Ciśca, Kamieńcoki z Milówki, Romanka z Żabnicy i Harnasie z Łęgu.
Alina Świeży-Sobel /Foto Gość
Do ważnych tradycyjnych elementów stroju należą żywieckie maski
Wśród dorosłych kolędników najwyższą ocenę otrzymały trzy grupy dorosłych: Kolędnicy z Rajem z Juszczyna, Grupa kolędnicza Leszczynianie z Istebnej i Kolędnicy z kapelą Antoniego Gluzy ze Szczyrku.
W gronie młodszych pierwszą nagrodą uhonorowano cztery grupy. Otrzymali ją: Kolędnicy z szopką z Rajczy, Pastuszkowie z zespołu Mała Jetelinka w Jaworzynce, Kolędnicy z szopką ruchomą z zespołu Mała Roztoka w Czernichowie i Kolędnicy z zespołu Mała Jetelinka w Jaworzynce.
Organizatorami Godów Żywieckich są: Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, Miejskie Centrum Kultury w Żywcu i Gminny Ośrodek Kultury w Milówce.