Noc Muzeów: 17/18 maja 2014

I Kompania zwana "Kadrówką" liczyła 160 żołnierzy. Na rozkaz Piłsudskiego wyruszyli oni z krakowskich Oleandrów na ziemie zaboru rosyjskiego o świcie 6 sierpnia 1914 r. W Michałowicach żołnierze obalili słupy graniczne państwa zaborczego i po wyzwoleniu z rąk rosyjskich Słomnik, Miechowa, Jędrzejowa i Chęcin dotarli 12 sierpnia do Kielc. Zdaniem historyków choć militarnie był to epizod, wydarzenie to miało ogromne znaczenie polityczne - było demonstracją woli walki o niepodległą Polskę.

„Kadrówka” była pierwszym od zakończenia powstania styczniowego regularnym oddziałem armii polskiej. Dała ona początek Legionom Polskim, które swoim wysiłkiem zbrojnym w latach I wojny światowej przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 r.

***

Również słynna "Rydlówka", czyli Regionalne Muzeum Młodej Polski w Bronowicach, które od dwóch miesięcy jest zamknięte z powodu reorganizacji, udostępni swoje zbiory podczas Nocy Muzeów – z piątku na sobotę.

Jak powiedział PAP obecny opiekun "Rydlówki" prof. Jan Rydel, Noc Muzeów jest niepowtarzalną okazją by zwiedzić muzeum, ponieważ nie wiadomo kiedy ponownie zacznie ono działać. Być może nastąpi to tej jesieni, ale nie jest to termin pewny.

Muzeum jest zamknięte ponieważ rodzina Rydlów zerwała współpracę z krakowskim oddziałem Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, które od 45 lat, czyli od początku działania muzeum, było jego właścicielem. Teraz Rydlowie szukają nowego opiekuna dla zabytkowego dworku. „W tej chwili prowadzimy rozmowy z Muzeum Historycznym Miasta Krakowa. Być może to jego oddziałem stanie się +Rydlówka+” – powiedział prof. Rydel.

Współpraca z PTTK została zerwana, ponieważ organizacja ta, tak jak wiele innych w Polsce, znajduje się w trudnej sytuacji finansowej i nie jest w stanie prowadzić muzeum. „Nasza rodzina zgodziła się na obniżenie opłat, ale w ostatnich miesiącach muzeum bardzo cierpiało. Obecnie sam pokrywam np. koszty prądu” – mówił profesor i dodał, że "w najlepszym czasie, jaki zakończył się ok. trzy lata temu, muzeum zwiedzało ponad 35 tys. turystów rocznie. Dochód instytucji był wówczas dodatni lub zerowy”.

Profesor zwrócił uwagę, że muzeum ma niezwykły urok, zajmuje ważne miejsce w historii i kulturze polskiej, pomaga nie tylko Polakom, ale i cudzoziemcom zrozumieć zawiłości polskości. „Szukamy nowego właściciela po to, aby muzeum sprawnie działało przez najbliższe dziesięciolecia, aby już na zawsze było czynne” – podkreślił.

Miasto Kraków chce ratować "Rydlówkę". „Nie możemy dopuścić do tego, aby instytucja ta przestała działać. +Rydlówka+ ma swoje miejsce w Krakowie i miasto nie może pozwolić, aby zniknęła” – podkreślił dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego urzędu miasta Stanisław Dziedzic.

Podczas Nocy Muzeów po pomieszczeniach, jakie Wyspiański opisał w "Weselu", oprowadzać będzie znawca tego utworu prof. Stanisław Waltoś. Na zwiedzających czekają także warsztaty etnograficzne, lekcje tańców tradycyjnych, pokaz filmu "Raz dokoła. Opowieść Marii Rydlowej".

Muzeum „Rydlówka” znajduje się w zabytkowym dworku w krakowskich Bronowicach Małych. Dworek wybudował w 1894 roku malarz Włodzimierz Tetmajer, którego żoną była córka bronowickiego chłopa Anna Mikołajczyk. Dworek często odwiedzał poeta Lucjan Rydel, który był zakochany w siostrze gospodyni Jadwidze. Wesele Rydla i Jadwigi odbyło się w 1900 roku w domu Tetmajera. Wydarzenie utrwalił w dramacie „Wesele” Stanisław Wyspiański. W 1908 roku Tetmajerowie sprzedali dworek Rydlowi.

W 1969 roku, po pożarze, który poważnie zniszczył dworek, budynek wyremontował krakowski oddział PTTK. Urządził w nim Muzeum Młodej Polski. Opiekunami miejsca jest rodzina Rydlów.