Życie pełne treści

Spacer pod prąd

Przy okazji jarmarku sądeckiego widać, że tradycja interesuje młodych ludzi. Liczni są na widowni, wśród zwiedzających i jeszcze liczniejsi wśród wykonawców. – Widzę swoich byłych uczniów z jednej i drugiej strony. Młodzi coraz częściej chcą iść pod prąd tego, co serwują im media. Opowiadają się za tym, co spychane jest przez główny nurt w niebyt. Czczą zatem na przykład żołnierzy wyklętych, są patriotami, bo patriotyzm się dziś ośmiesza. Ich zainteresowanie dawnymi wiekami widziałabym także w perspektywie szerzenia stereotypu „ciemnego średniowiecza” – mówi Urszula Adamek, nauczyciel z I LO w Nowym Sączu.

W pochodzie na przedzie idzie – dzierżąc tarczę z wizerunkiem św. Małgorzaty – Michał Sach, kasztelan z Bractwa Rycerskiego Kasztelanii Sandeckiej. – Średniowiecze to był naprawdę wartościowy czas. Były idee, wartości, za które ludzie byli gotowi oddać życie. Wszyscy żyli ze sobą w kontakcie. Nie mieli czasu na głupoty, bo byli zajęci cały dzień pracami, by zapewnić sobie byt. Życie pełne było treści – mówi Michał. 

Ciemne średniowiecze?

dr Piotr Wierzbicki, historyk

– Ciemne średniowiecze? Jeśli weźmiemy pod uwagę aspekt prawa czy filozofii, to tamten czas zaowocował wybitnymi osiągnięciami na skalę całej nowoczesnej historii. Myślę o tomizmie św. Tomasza, o testamencie Krzywoustego, który był majstersztykiem prawnym. Zarzut ciasnoty umysłowej jest nietrafiony. Niektórzy zarzucają czasom średniowiecza to, że Kościół stanowił oś myślenia i działania społeczeństw. Trzeba jednak powiedzieć wprost, że historia Europy oparta jest na katedrach. Nasza tradycja historyczna w Polsce oparta jest na Kościele. Jedyną instytucją, która przetrwała tysiąc lat jest Kościół. Nikomu nie udało się go zniszczyć. Kościół wydał w czasach średniowiecza wspaniałych ludzi, jak kard. Zbigniew Oleśnicki, pierwszy polski kardynał, fundator kolegiaty w Nowym Sączu, czy Jakub Świnka, pierwszy prymas, który doprowadził do zjednoczenia Polski. A początek opieki medycznej, zakładanie szpitali? A rozwój szkolnictwa w tamtym czasie? Wreszcie Kościół stanowił wówczas o sile społeczeństwa, a poza tym był depozytariuszem państwowej tradycji i kultury narodowej. Zresztą do dziś tak jest.