Czystość bez miłości nie jest ani zrozumiała, ani możliwa
i tak nią kierować, by stawała się seksualnością coraz bardziej ludzką. Punktem wyjścia w kształtowaniu odpowiedzialnej postawy wobec sfery seksualnej jest odkrycie jej ostatecznego sensu. Zadaniem wychowawców jest precyzyjne wyjaśnianie, że sensem ludzkiej seksualności nie jest rozładowanie popędu czy szukanie fizycznej jedynie przyjemności. Ukazując ten fakt, warto wskazywać na analogię, jaka istnieje w tym względzie między seksualnością a spożywaniem pokarmów. Sensem jedzenia nie jest zaspokajanie przyjemności, lecz odpowiedzialne odżywianie organizmu. Tak, jak istnieje zdrowa i szkodliwa żywność oraz odpowiedzialny i nieodpowiedzialny sposób odżywiania, tak też istnieje zdrowa i szkodliwa seksualność oraz odpowiedzialny i nieodpowiedzialny sposób kierowania tą sferą.
Ostatecznym sensem ludzkiej seksualności jest wyrażanie miłości małżeńskiej i odpowiedzialne przekazywanie życia. W perspektywie personalistycznej dojrzałe zachowanie oznacza, że nasze gesty wobec innych osób nie sięgają głębiej niż więzi, które z tymi osobami zbudowaliśmy. W przeciwnym przypadku nasze gesty nie byłyby proporcjonalne do więzi i nie wypływałyby z tych więzi. Byłyby to wtedy gesty fałszywe i mylące, nieodpowiedzialne. Współżycie seksualne to zachowanie, które jest odpowiedzialne wyłącznie w kontekście więzi małżeńskiej. Wynika to z faktu, że jest to znak najbardziej intymny i bogaty w konsekwencje ze wszystkich znaków, do jakich zdolny jest człowiek. Właśnie dlatego jest on dojrzały jedynie w najbardziej intymnej i nieodwołalnej więzi, jaką jest wierna i wyłączna miłość małżeńska.
Współżycie seksualne jest nie tylko sposobem wyrażania miłości małżeńskiej, ale też miejscem przekazywania życia. Z tego właśnie względu powinno dokonywać się ono jedynie między tymi osobami, które są w stanie w odpowiedzialny sposób to nowe życie przyjąć, stale je chronić i towarzyszyć mu w rozwoju. Z oczywistych względów warunki te mogą spełniać jedynie osoby, które decydują się na nierozerwalny związek małżeński.
Zadaniem wychowawców jest nie tylko czytelne ukazywanie sensu ludzkiej seksualności, ale też przestrzeganie przed zaburzonymi zachowaniami w tej sferze. Najbardziej zaburzone są te zachowania, które naruszają sens ludzkiej seksualności. Są to z jednej strony zachowania, które odrywają seksualność od miłości małżeńskiej kobiety i mężczyzny (współżycie przed- i pozamałżeńskie, gwałt, prostytucja, pornografia, homoseksualizm, masturbacja, seksualne wykorzystywanie osób nieletnich), a z drugiej strony zachowania, które odrywają seksualność od odpowiedzialnego rodzicielstwa (antykoncepcja, aborcja). Wspólnym podłożem takich zachowań jest naiwna i fizjologiczna jedynie wizja seksualności. Aby łudzić się, że seksualność jest prostym sposobem na doznanie doraźnej przyjemności – bez żadnych zobowiązań i konsekwencji – trzeba oderwać ją od miłości i od płodności. Technicznie jest to możliwe, ale konsekwencje takiego działania są bolesne i nieuchronne. Niektóre formy seksualności oderwanej od miłości i płodności są nie tylko niemoralne. Okazują się aż tak okrutne, że zostały zakazane kodeksem karnym we wszystkich krajach świata, np. gwałt, pedofilia czy dziecięca pornografia.
Wychowawca –personalista nie tylko ukazuje wychowankom zagrożenia związane ze współżyciem przed- czy pozamałżeńskim, ale także pomaga im, by uświadomili sobie wartość panowania nad ciałem oraz sens wstrzemięźliwości przedmałżeńskiej. Taka postawa potwierdza, że dla danego wychowanka miłość i odpowiedzialność za siebie i innych jest ważniejsza niż doraźna przyjemność.
Istotnym elementem pedagogiki personalistycznej w sferze wychowania seksualnego jest odwoływanie się do pozytywnej motywacji. Ludzka seksualność nie jest złem, które wymaga walki czy unicestwienia, lecz dobrem, które – jak każde dobro w człowieku – wymaga czujności i roztropności. Odwoływanie się głównie do nakazów i zakazów sprawia, że wychowanek czuje się niesłusznie ograniczany w swojej wolności i w swoich potrzebach. Prowadzi to do buntu z jego strony. Tymczasem dojrzała motywacja oznacza, że
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |