Miłość, seksualność, wychowanie

wychowanek podejmuje trud panowania nad seksualnością dlatego, że rozumie, iż leży to w jego interesie i jest konieczne dla jego rozwoju.
Trzeba uświadamiać wychowankom oczywisty fakt, że poza potrzebami seksualnymi mają oni wiele innych ważnych potrzeb: fizycznych (zdrowie), psychicznych (wiedza, poczucie bezpieczeństwa), duchowych (rozumienie siebie i sensu życia), moralnych (respektowanie hierarchii wartości i sumienia), społecznych (pozytywne więzi z Bogiem, z ludźmi i z samym sobą). Są sytuacje, w których potrzeby seksualne mogą wchodzić w konflikt z innymi potrzebami i w związku z tym konieczne jest dokonywanie odpowiedzialnych wyborów. Dojrzały wychowanek jest świadomy, że dla własnego dobra powinien powstrzymywać się od zaspokajania potrzeb, które same w sobie są dobre czy przyjemne, ale których zaspokojenie niszczy potrzeby czy więzi znacznie ważniejsze i dające znacznie trwalszą satysfakcję.
Kolejnym, obok dojrzałej i pozytywnej motywacji, warunkiem odpowiedzialnego wychowania w odniesieniu do sfery seksualnej jest kształtowanie prawego sumienia w tej dziedzinie. Sumienie to zdolność odróżniania tego, co nas rozwija, od tego, co szkodzi nam samym czy innym osobom. Pierwszą skrajnością jest tu subiektywizm moralny. To sytuacja, w której wychowanek przypisuje samemu sobie władzę ustalania tego, co jest dobrem a co złem moralnym. Wychowankom, którzy ulegają tego typu naiwności, trzeba cierpliwie i stanowczo ukazywać fakt, iż człowiek potrafi wmówić sobie, że nawet oczywiste zło jest czymś dobrym. Są przecież ludzie, którzy uważają, że czymś dobrym jest kradzież, zabijanie niewinnych dzieci, narkotyk, samobójstwo czy eutanazja. Żaden sąd nie uniewinni gwałciciela tylko dlatego, że subiektywnie uważa on, iż gwałt to rzecz normalna i dobra.
Drugą skrajnością w kształtowaniu sumienia jest obiektywizm moralnym. Obiektywizm w tym kontekście nie oznacza oczywiście podważania zasady, że dobro i zło moralne jest obiektywnym faktem. Odnosi się natomiast do sytuacji, w której wychowanek uważa, że jego zachowanie jest poprawne moralnie, jeśli tylko w swych zewnętrznych przejawach respektuje ono normy i zasady moralne, niezależnie od tego, z jaką intencją podejmuje on dane działania i co dzieje się w jego sercu. Błąd polega na tym, że wychowanek nie poddaje osądowi sumienia swoich wewnętrznych przeżyć, postaw, motywacji. Tymczasem jest możliwe, że patrząc z zewnątrz zachowanie danego człowieka jawi się jako moralnie poprawne, ale jego wewnętrzne motywacje, intencje czy subiektywne przeżycia są niedojrzałe czy wręcz niemoralne. Zdarza się przecież, że ktoś wykonuje z przewrotną motywacją czyny, które z zewnątrz wydają się przejawem miłości. Podobnie zdarza się, że ktoś zewnętrznie panuje nad własnym ciałem, ale w sercu dopuszcza się cudzołóstwa. Ukształtowanie prawego sumienia oznacza sytuację, w której wychowanek wymaga od siebie, by respektować obiektywne normy i zasady moralne z wewnętrznym przekonaniem, w sposób świadomy i wolny, w oparciu o szlachetne motywacje.
Kolejnym zadaniem wychowawców–personalistów jest pomaganie wychowankom, by uczyli się budować więzi z osobami płci odmiennej w sposób odpowiedzialny i we właściwej kolejności. Prawidłowa kolejność więzi oznacza, że młodzi zaczynają wzajemny kontakt od więzi poznawczej, czyli poprzez rozmawianie i wzajemne dzielenie się swoim światem. Krok następny to więź emocjonalna. W miarę poznawania siebie młodzi zaczynają coraz bardziej cieszyć się sobą i ufać sobie, aż do zakochania włącznie. Gdy dany chłopiec i dziewczyna coraz lepiej siebie rozumieją i coraz bardziej się sobą cieszą, wtedy pojawia się szansa na więź duchową. Młodzi zaczynają rozmawiać o swojej wizji siebie i świata, o podstawowych wartościach i zasadach moralnych, którymi się kierują, o najgłębszych pragnieniach i aspiracjach życiowych, o posiadanej wizji szczęścia, miłości, małżeństwa i rodziny. Dzielą się przekonaniami na temat wierności, odpowiedzialności, szlachetności, na temat przyjaźni z Bogiem i z ludźmi.