Małżeńska wokanda

Przerażające statystyki

W sądach okręgowych, właściwych do rozpatrywania pozwów rozwodowych, z roku na rok coraz więcej spraw staje na bolesnej wokandzie. Tarnobrzeski trybunał w 2009 r. wydał 573 wyroki o rozwiedzeniu małżonków, w kolejnym roku pozytywnie rozpatrzono 558 pozwów rozwodowych, a w pierwszym półroczu 2011 r. małżeńskie drogi rozeszły się już 292 rodzinom. – To tylko dane o wydanych wyrokach, rocznie do sądu wpływa około 800 pozwów o rozwód lub separację – informuje sędzia Józef Dyl, rzecznik Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu. W Ostrowcu Świętokrzyskim, jak wynika z danych Urzędu Stanu Cywilnego, w 2010 r. rozwiodły się 243 małżeństwa, a liczba ta równa jest połowie zawartych w danym roku związków.

– Jako urząd sądowniczy wielokrotnie sugerowaliśmy ustawodawcy o utworzenie przy sądach rodzinnych instytucji mediatora przedsądowego. W obecnym systemie sędzia ma możliwość wysłania sprawy do mediacji, przy czym rzadko się to zdarza, ponieważ ona wydłuża postępowanie sądowe, co jest negatywnie oceniane w pracy sędziego. Mediator ma możliwości skłaniania do zgody, co niemożliwe jest dla sędziego, gdyż może być posądzony o stronniczość. A właśnie tam często ci ludzie mogliby wyjaśnić sobie pewne sprawy i odstąpić od pozwu  sądowego. Myślę, że to pomogłoby uratować niejedno małżeństwo –dodaje sędzia Józef Dyl.

A przecież problem rozwodu dotyka nie tylko małżonków, ale i dzieci, które zostają zazwyczaj przydzielone jednemu z rodziców i często bardziej niż sami rodzice przeżywają opuszczenie rodziny przez drugą kochaną osobę. Przy sądach okręgowych powołano do pomocy w rozpatrywaniu tych trudnych spraw Rodzinne Ośrodki Diagnostyczno-Konsulatacyjne, których zadaniem jest wydanie opinii, czy rozwód jest jedyną możliwością wyjścia z problemów danej rodziny i czy dobro dziecka jest zagrożone poprzez rozpad wspólnoty rodzinnej. – Na konsultację i diagnozę zazwyczaj zapraszamy do ośrodka całą rodzinę. Diagnozujemy nasilenie konfliktu i określamy możliwości innego rozwiązania sprawy niż rozwód. Staramy się, aby ci ludzie posłuchali siebie nawzajem. Bo najczęstszą przyczyną występowania o rozwód jest to, że oni nie umieją siebie słuchać. Nie umieją ze sobą rozmawiać wtedy, gdy pojawia się kryzys – tłumaczy Danuta Wojtysiak z tarnobrzeskiego ośrodka. – Próbujemy wskazać małżonkom sposoby na wzajemne zrozumienie, bo przecież kryzysu nie rozwiązuje się rozwodem – dodaje pani Danuta.

Błędne porównania

Wiele osób myli pojęcie rozwodu mającego skutki cywilne z procesem o stwierdzenie nieważności małżeństwa prowadzonym przez sądy biskupie. Często słyszy się, że także i te sądy wydają – jak to się zwykle określa – „kościelne rozwody”. – Zgłaszające się do nas osoby zwykle akcentują rozpad wspólnoty małżeńskiej jako powód nieważności małżeństwa. Jest to bardzo błędne podejście do sprawy – wyjaśnia ks. Waldemar Gałązka, oficjał Sadu Biskupiego w Sandomierzu. Trybunał kościelny ma na celu wykrycie, czy w momencie powstawania wspólnoty małżeńskiej nie było wady powodującej jej nieważność – dodaje ks. Gałązka.