Kolorowa kontemplacja

Jak to właściwie nazwać? Hobby, zainteresowanie, może pasja? Nic nie pasuje do pisania ikon, które nazwa­no kiedyś „kolorową kontempla­cją”. – Dla mnie to czas spotkania z Bogiem i samą sobą, czas kon­templacji i modlitwy. Ktoś może iść w góry, by pokontemplować, ja piszę ikony, chociaż nie jestem zawodowym artystą – zastrzega Anna Opalińska, która jest leka­rzem. O historii i symbolice ikon potraf długo opowiadać. Od kil­kunastu lat odtwarza dzieła mniej i bardziej znane. Robi to dla siebie, rodziny, przyjaciół – z potrzeby serca i ducha.

Domowy warsztat ikonopisarza

Klasyczne ikony powstawały w klasztorach, wśród rozmodlo­nych głosów i woni kadzideł, ale je­śli pisze się ją w domowym zaciszu, trzeba sobie zapewnić namiastkę takiego klasztoru. Pani Anna ma swój sposób na stworzenie klimatu kontemplacji w rodzinnym domu w Płocku – po prostu podczas pracy nad obrazem słucha pieśni śpiewanych przez chóry cerkiew­ne albo chorału gregoriańskiego; wiele takich nagrań przywiozła z podróży. Tworzenie ikony to skomplikowany proces nie tylko z powodów technicznych, ale może bardziej ze względu na jej charak­ter. Bo prawdziwa ikona „to dzieło bardziej modlitewne niż artystycz­ne”. Wymaga czasu, skupienia, wyciszenia. I jak w klasztorach - omodlenia, jeśli chce się być wiernym idei ikonografii.

- Nie można powiedzieć sobie: mam pół godziny, usiądę i namaluję ucho przedstawianej postaci. Nie można siąść do ikony na chwilę; trzeba jednorazowo poświęcić jej nawet kilka godzin - mówi.

Bo jeśli tworzenie jej to spo­tkanie, to jak każde musi trochę potrwać. - Najpierw we mnie dojrzewa myśl, którą ikonę chcę odtworzyć, do którego wzoru się­gnąć. Przygotowania techniczne też trochę trwają: trzeba zagrun­tować deskę, ściśle okleić płótnem, zrobić podkład. Potem robię kon­turowanie; to bardzo ważny etap, bo trzeba zachować schemat ikony. Gdy wchodzi się już w obrazowa­nie i barwę, praca idzie szybciej. W klasycznej ikonie używało się tempery jajecznej, która nie traci barwy. Dzisiaj często stosuje się akryle, ja używam farby olejnej mineralnej. Chodzi o to, by były to materiały jak najbardziej natural­ne.

Zdarzało się, że miałam niemal gotową ikonę, ale czegoś ciągle mi brakowało, co stworzyłoby możli­wość kontaktu świętej postaci na ikonie z człowiekiem, który na nią patrzy. Po nałożeniu „blasków” na twarz, czyli pociągnięć złotą farbą, już pojawiał się efekt spotkania - wyjaśnia pani Anna. Wylicza, że gdyby tak przysiąść i odciąć się od obowiązków zawodowych, praca nad ikoną trwałaby może kilka tygodni. Ona pisze je przez wiele miesięcy, czasem rok.